Wat een fantastisch boek! Voor wie op zoek is naar de vraag wat Cognitieve Therapie werkelijk inhoudt, is Dialogues for Discovery van harte aan te raden. In mijn beleving worden Cognitieve uitdaagtechnieken nog te vaak gezien als een truc. Een truc waarmee helpende gedachten geformuleerd moeten worden die de onprettige emoties verdrijven.
Deze truc werkt om twee redenen vrij slecht:
- Helpende gedachten leiden niet zo gemakkelijk tot prettige emoties. Of anders gezegd: het cognitieve uitdaagproces blijft een nogal cerebraal gebeuren. En de CGT-behandeling daarmee oppervlakkig. In een eerdere boekenbijdrage wees ik ook op dit risico.
- Cliënten zullen zich miskend (of zachter uitgedrukt: niet erkend) voelen als in het uitdaagproces te snel de weg naar de “helpende” opvatting wordt gezocht. En zullen het gevoel krijgen “in de val gelokt te worden” en daardoor weerstand bieden (of nog erger: slaafs, maar weinig doorvoeld, volgen).
In veel leerboeken en demonstratievideo’s wordt de nadruk gelegd op de technische aspecten van het cognitief omvormen. Zo wordt vaak uitgelegd uit welke stappen de rechtbankmetafoor of het meer-dimensioneel evalueren technisch gezien bestaat. En wordt nauwelijks aandacht besteed aan timing en fasering van de ontlokkende vragen. Of over het belang van het geven van erkenning en het belang van het investeren in de therapeutische relatie tijdens het uitdaagproces.
Timing en erkenning
En daarin onderscheidt dit boek van Padesky & Kennerly zich. Zij benadrukken uitgebreid het belang van timing en het geven van erkenning. Zo nodigen ze de behandelaar uit om samen met cliënt uitgebreid stil te staan bij de Bewijzen-voor een niet-helpende gedachte. Ook om een cliënt daar erkenning voor te geven. Pas dan komt de weg vrij om tot andere opvattingen te komen.
Het boek vertrekt met een gedegen weergave van hun model dat uit 4 stadia bestaat. De vier stadia bestaan uit:
- Informational Questions
- Empathic Listening
- Summarizing the Information gathered
- Analytical and Synthesizing Questions.
Hoe deze vaardigheden adequaat (in CGT-behandelingen) toe te passen wordt uitgebreid besproken. De vele korte beschrijvingen van therapeutische interacties helpen om hier goed een beeld van te krijgen.
In het vervolg van het boek maken de auteurs de vertaalslag naar tal van (lastige) problematieken. Hoe een ontdekkende stijl te (blijven) hanteren bij hopeloosheid en suïcidaliteit, of bij rigide angst en bij een sterk appel om geruststelling. Maar ook de toepassing bij imaginaties komt aan bod.
Subtiele details
Ook de manier van het komen tot huiswerkopdrachten kan meer “ontdekkend” dan in de praktijk vaak gebeurt. De auteurs maken ter illustratie het onderscheid tussen vragen die tot actie aanzetten en vragen die tot denken en reflectie aanzetten.
Vergelijk het subtiele verschil tussen onderstaande vragen om een cliënt met een tandartsfobie over een passende huiswerkopdracht na te laten denken:
“Zou het, dit zo besprekende, niet een goed idee zijn om voor komende week een afspraak bij de tandarts te maken om te onderzoeken of je angstige verwachting correct is?”
Versus:
“Dit zo besprekende, wat zou een goede manier zijn om dit te onderzoeken?”
Deze tweede vraagstrategie is echt onderzoekend. Behandelaren die bekend zijn met Motiverende Gespreksvoering zullen in dit model van Padesky herkenning vinden.
Het boek staat vol met dit soort subtiele mooie inzichten.
Ook wordt uitgebreid stilgestaan bij de toepassing van dit model bij kinderen en jongeren en wordt besproken hoe deze ontdekkende stijl in supervisiecontacten toe te passen. Oftewel: voor elk wat wils.
En daarmee is Dialogues for Discovery voor iedereen die haar/zijn (CGT-)behandelingen minder “cerebraal” wil vormgeven, minder hard wil werken of op zoek is naar meer verdieping in zijn CGT-behandelingen van harte aan te bevelen!
Score Dialogues for Discovery
